Monografia prof. Adama Jonkisza o syntaktyce i semantyce systemów dedukcyjnych

    Cieszymy się, że możemy poinformować o publikacji trzeciego tomu logicznej trylogii prof. Adama Jonkisza zatytułowanego „Zagadnienia syntaktyki i semantyki systemów dedukcyjnych” (WN UIK, Kraków 2024, s. 254).

Autor podjął się w nim przedstawienia zagadnień metalogiki rozumianej wąsko, tj. ograniczonej do syntaktyki i semantyki systemów dedukcyjnych (KRZ, WRP). Omówione zostały sposoby dowodzenia twierdzeń o systemach dedukcyjnych, podana syntaktyczna charakterystyka systemów dedukcyjnych (pojęcie konsekwencji oraz niesprzeczność, zupełność, rozstrzygalność i niezależność aksjomatów), obszernie omówiono koncepcję spełniania i prawdy, pojęcie modelu, niesprzeczność, kategoryczność i pełność systemu wraz z relacją wynikania logicznego. Prof. Jonkisz przedstawił też wybrane twierdzenia metalogiki okazujące ograniczenia metod formalnych – K. Gӧdla (o niezupełności i o niedowodliwości niesprzeczności), A. Tarskiego (o niedefiniowalności prawdy) i A. Churcha (o nierozstrzygalności logiki pierwszego rzędu) oraz poruszył wiele innych zagadnień.

Zaletą książki jest oryginalny sposób prezentacji zagadnień, jednolity w całej trylogii zapis definicji, twierdzeń, notacji, wielość przykładów, a także własne ujęcia dowodów, spełniające wymogi zawodowych logików, a także przystępne dla początkujących adeptów. Opracowanie zawiera także bardzo pomocne zestawienie definicji, twierdzeń i schematów oraz rozbudowany indeks pojęć i nazwisk.

To wszystko sprawia, że cała trylogia prof. Jonkisza jest nieocenioną pomocą w dydaktyce logiki, a także stanowi fundament i standard dla filozofowania w naszym ośrodku, którego cechą charakterystyczną jest dbałość „o  wysoką kulturę metodologiczną i logiczną badań” oraz „rozwijanie i promowanie kultury logicznej, zwłaszcza w zakresie krytycznego myślenia i logiki praktycznej” (Profil badawczy IF).

Serdecznie gratulujemy Panu Profesorowi wspaniałego zrealizowania marzeń o tym dziele i życzymy w pełni zasłużonego uznania w środowisku logików!